Miền hoang tưởng – Cuốn sách đánh thức nội tâm và khát vọng hành động

Trong dòng chảy văn học Việt Nam, có những tác phẩm không chỉ để đọc mà còn để soi chiếu nội tâm. “Miền Hoang Tưởng” của nhà văn Nguyễn Xuân Khánh là một trong số đó. Tác phẩm được viết từ những năm 1970, nhưng mãi sau này mới đến tay đông đảo độc giả. Sự ra đời muộn mằn ấy càng làm cho cuốn sách trở nên đặc biệt, như một tiếng vọng từ quá khứ đến hiện tại, vừa quen vừa xa, vừa chân thực vừa hư ảo.

Nhân vật trung tâm là Tư, một con người mang trong mình tâm hồn nghệ sĩ, nhưng phải sống giữa chiến tranh, lao động nhọc nhằn, bệnh tật và vô vàn khốn khó. Không có nhiều hành động kịch tính, thay vào đó, tác phẩm dẫn dắt người đọc đi sâu vào dòng chảy ý thức của nhân vật. Những giấc mơ, hình ảnh tượng trưng và trạng thái nửa thực nửa ảo tạo nên một không gian tinh thần đặc quánh, nơi Tư vừa trú ngụ vừa bị mắc kẹt – một miền hoang tưởng đúng nghĩa.

Miền hoang tưởng – Hành trình nội tâm đầy giằng xé

Đọc tác phẩm, người ta không khỏi đồng cảm với Tư. Anh khao khát sống đời nghệ sĩ, khát khao tự do, nhưng lại bị trói buộc bởi thiếu thốn vật chất, định kiến xã hội và nỗi đau bệnh tật. Miền hoang tưởng vì thế không chỉ là ảo mộng thoát ly mà còn là nỗi khao khát vượt thoát khỏi giới hạn của đời thường.

Người đọc có thể thấy mình trong Tư. Có lúc ta muốn bỏ chạy khỏi thực tại, tìm một chốn trú ẩn trong những viễn cảnh đẹp đẽ chỉ tồn tại trong đầu. Nhưng tác phẩm cũng cảnh tỉnh: nếu cứ mãi ngụp lặn trong mơ mộng mà không hành động, ta sẽ chẳng bao giờ thoát khỏi vòng lặp.

Thông điệp: mơ mộng là cần, nhưng hành động mới quan trọng

Điều đặc sắc nhất của Miền Hoang Tưởng chính là tính phản chiếu. Nó không chỉ kể câu chuyện của một nhân vật mà còn gợi nhắc mỗi chúng ta về “miền hoang tưởng” riêng: đó có thể là ước mơ, là nỗi sợ, là những kỳ vọng chưa từng thành hiện thực.

Chính vì thế, cuốn sách không gieo vào ta sự bi quan mà ngược lại, khuyến khích một thái độ sống tỉnh táo. Mơ mộng giúp ta nuôi dưỡng sáng tạo, nhưng hành động mới là điều biến ảo vọng thành kết quả. Khi ta dám bắt tay vào viết, vào làm việc, vào sửa sai, thì từng chút một, hoang tưởng mới hóa thành hiện thực.

Miền hoang tưởng và câu chuyện nhóm “hoang tưởng”

Một chi tiết thú vị là trong một lớp Việt Văn, có nhóm bạn lấy tên là “Hoang Tưởng”, do một người thầy đặc biệt đặt. Cái tên ấy không chỉ là sự gợi nhắc về cuốn sách, mà còn như một lời nhắn nhủ: đừng ngồi đó mơ mộng viển vông rằng mình sẽ giỏi văn chương, hãy bắt đầu viết, bắt đầu luyện tập mỗi ngày.

Sự kết nối này làm cho tác phẩm của Nguyễn Xuân Khánh càng thêm ý nghĩa. Nó bước ra khỏi trang giấy, trở thành tấm gương soi chiếu thực tế: nếu chỉ hoang tưởng rằng mình sẽ thành công mà không lao động, kết quả duy nhất nhận lại là sự thất vọng.

Vì sao miền hoang tưởng vẫn còn nguyên giá trị hôm nay?

Dù ra đời từ thập niên 1970, Miền Hoang Tưởng vẫn giữ sức sống lâu dài nhờ ba yếu tố:

• Chạm đến bản chất con người: ai cũng có lúc mơ mộng, ai cũng từng mắc kẹt giữa khát vọng và hiện thực.

• Ngôn ngữ giàu biểu tượng: những giấc mơ, ẩn dụ và hình ảnh trong tác phẩm vẫn còn phù hợp với cảm thức văn học hiện đại.

• Thông điệp vượt thời gian: mơ mộng là một phần của đời sống tinh thần, nhưng cần được dẫn dắt bằng hành động.

Ngày nay, khi nhiều người trẻ sống trong áp lực của công việc và kỳ vọng xã hội, thông điệp ấy càng trở nên cấp thiết.

Bài học cá nhân từ miền hoang tưởng

Tôi nhớ có lần mình cũng từng “hoang tưởng” rằng chỉ cần một đêm, bài viết của mình sẽ đạt hàng triệu lượt xem. Nhưng sáng dậy, tất cả vẫn y nguyên. Chính lúc ấy, tôi hiểu ra: không có con đường nào ngắn hơn con đường lao động. Mỗi bài viết, mỗi trang chữ, mỗi sai lầm và sửa chữa mới là hành trang thật sự.

Từ trải nghiệm cá nhân, tôi thấy “Miền Hoang Tưởng” không chỉ là một cuốn tiểu thuyết, mà là một lời nhắc nhở: hãy mơ, nhưng đừng ngủ quên trong mơ.

Miền Hoang Tưởng của Nguyễn Xuân Khánh là tác phẩm giàu nội tâm, gợi nhiều suy ngẫm cho người đọc. Nó phản chiếu chính chúng ta – những con người luôn giằng xé giữa mơ mộng và thực tại. Cuốn sách nhắc ta rằng, hoang tưởng có thể đẹp, nhưng nếu muốn biến mơ thành thật, chỉ có một con đường: hành động.

Nếu bạn đang tìm một cuốn sách vừa để đọc, vừa để soi chiếu bản thân, vừa để khơi gợi động lực bước tiếp, hãy một lần tìm đến Miền Hoang Tưởng. Bạn sẽ không chỉ thấy Tư, mà còn thấy chính mình trong từng trang sách.